Stel je eens voor

Dit jaar is het vijftig jaar geleden dat John Lennon het nummer Imagine uitbracht. Op 9 september 1971 verscheen het meest succesvolle en waarschijnlijk ook meest bekende nummer uit zijn solocarrière.

Toen het uitkwam was ik bijna vier en ik denk dat ik zo’n jaar of tien was toen ik het nummer voor het eerst echt bewust hoorde. Ik herinner me nog levendig hoeveel indruk het maakte.

And the world will live as one

Het is deze slotzin die mij direct in mijn hele wezen raakte. Hoe jong ook, ik voelde dat dit over iets essentieels ging. Over eenheid, over verbonden zijn en in harmonie leven. Grote begrippen die ik toen nog niet zo kon benoemen, maar wel kon ervaren. Nu kan ik zien dat het ook raakte aan het verlangen van die kleine jongen die wilde dat zijn ouders – de wereld – in harmonie met elkaar samen zouden zijn. Later werd dit verlangen verder gevuld met de andere idealen uit het nummer zoals gelijkheid, broeder- en zusterschap, geen landsgrenzen en geen bezittingen

Imagine there’s no countries
It isn’t hard to do
Nothing to kill or die for
No religion too
Imagine all the people
Living life in peace…

Imagine no possessions
I wonder if you can
No need for greed or hunger
A brotherhood of man
Imagine all the people
Sharing all the world…

Stel je eens voor. Alle mensen zonder onderscheid naar ras, religie, land of bezit. Die hun leven leven in vrede en harmonie. Wow!

Het wakkerde een diep verlangen naar eenheid aan. Naar vrede. In de wereld. In mijzelf.

Op de ochtend van 8 december 1980, een paar dagen voor mijn dertiende verjaardag, hoorde ik op mijn transistorradiootje het nieuws dat John Lennon is vermoord. Ik was geschokt, misschien was het wel voor het eerst dat de dood zo onverbiddelijk mijn leven binnenkwam.

Achteraf is het verleidelijk om dat moment te zien als een kantelpunt in mijn visie op de wereld, het moment dat mijn idealen verschrompelden. Maar feit is dat ik de daaropvolgende jaren een wereldbeeld ontwikkelde wat gekenmerkt werd door ironie, zinloosheid en cynisme.

Nou hielp de tijd niet mee. Het waren de jaren waarin punkers No Future op hun zwart leren jasjes kalkten. De koude oorlog laaide op door het aantreden van Ronald Reagan als president van de Verenigde Staten en in het Verenigd Koninkrijk voerde Margaret Tatcher een neo-liberaal schrikbewind. In ons eigen land was de werkeloosheid niet eerder zo hoog.

Hoezo harmonie, hoezo vrede en gelijkheid?

Het heeft lang geduurd voordat ik dat zwarte wereldbeeld inruilde voor een lichtere versie. Het is pas sinds een jaar of vijf dat het licht het wint van de donkerte. In de regel dan, want de zwarte tovenaar staat rustig in de coulissen te wachten tot ‘ie weer het podium kan pakken. Een hoofdrol is gelukkig niet vaak voor ‘m weggelegd.

Tijdens een gesprek in 2020 vraagt een coach mij of als ik als kind verlangens had. Ik antwoord dat ik die niet had, dat ik me dat niet kan herinneren. Terwijl ik die woorden uitspreek schieten tegelijkertijd de tranen in mijn ogen. Ik denk opeens aan Imagine. Ogenschijnlijk uit het niets schieten de woorden van de tekst me te binnen en spreek ik ze alsnog uit. Jazeker had ik idealen en verlangens! Stel je eens voor….

Als ik na het gesprek terugloop naar het station stop ik bij mijn favoriete boekwinkel. Die blijkt dicht, maar in de etalage valt mijn oog op dit boek:

Een boek waar de ontstaansgeschiedenis van het album Imagine tot in het kleinste detail wordt belicht. Zo lees ik dat de tekst van Imagine mede op een gedicht van Yoko Ono is gebaseerd. De door Beatles-fans zo vaak verguisde Ono is de grote muze van Lennon en is van cruciale invloed op de gedachten en teksten van Lennon.

Het boek blaast mijn idealen nieuw leven in. En zoals dat gaat als je je aandacht ergens op richt komt het ene na het andere ‘ vredesinitiatief’ op mijn pad. Ik lees het in de woorden van Amanda Gorman en Barack Obama en in het begeesterde boek Het is aan ons van Merlijn Twaalfhoven, ik spreek er over met geestverwanten. Al die initiatieven ontsteken opnieuw het licht in mijzelf. En zorgen voor een vernieuwd besef dat bijdragen aan een betere wereld zin heeft.